MEHMET REBİİ ÖZDEMİR
Balkan Göçmenleri İktisadi Araştırma ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı (BİSAV) tarafından Samsun’da mübadelenin 101'inci yılı dolayısıyla denize karanfiller bırakıldı.
Samsun'un İlkadım İlçesinde mübadelenin 101'inci yılı dolayısıyla BİSAV tarafından Atatürk’ün Samsun’a ayak bastığı Tütün İskelesi’nden denize 300’den fazla karanfil ve karanfillerle hazırlanmış çelenk bırakıldı. Anma programına BİSAV Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Özkale, CHP Samsun Milletvekili Murat Çan ve CHP Samsun Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Cevat Öncü katıldı.
BİSAV Yönetim Kurulu Başkanı Yüksel Özkale törende yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Evladı Fatihan olarak sizlerin arasından Samsun’dan, burada olmaktan dolayı özellikle çok mutluyuz. Böylesine bizim için önem arz eden bir günde buraya geldik. Samsun halkı, Samsun çok önemli, çok kıymetli Samsun halkı bizi bağrına bastı. 1923’de Lozan’da yapılan anlaşmadan sonra, vatanımızdan geldiğimiz, bu geminin yanaştığı tütün iskelesinde 100 yılda bir program yapmak nasip oldu. Bu programı aslında geçen sene yapacaktık, ama geçen yıl malumunuz deprem olayları, devamında gelen süreçler, her şeyi ertelemek zorunda bıraktı. İnşallah bunu daha güzel bir zamana diliminde tüm Anadolu’ya yayılan çok güzel bir dalgayla bu hareketi buradan başlatabiliriz. Samsun Mustafa Kemal’in de çıktığı burada kurtuluş savaşını verdiği bir yer. Burada yakılan ateş, herkesin gönlünde sadece Türkiye’nin değil, bütün dünyanın umut kapısı olan bir yer. Samsun bize göre dünyanın merkezi, demokrasinin merkezi, huzurun merkezi, her şeyin merkezi bir yer. Böyle bir yerde biz bu toplantıyı yaparken, Samsunlularla birlikte olmaktan çok mutluyuz. Öncelikle kısaca bir süreçle tamamlamak isterim. 1923’de Lozan Anlaşması’nın öncesinde bir anlaşma yapıldı Türkiye Yunanistan arasında. Bu anlaşmada mübadil diye tanımlanan bizler Selanik’ten parça parça, Gülcemal vapuru ve Sakarya vapuruyla Anadolu’ya geldik. Anadolu’dan da Rumlar Selanik’e gittiler. Karşılıklı mübadele esnasında çok sıkıntılar yaşandı. Yolda vefat edenler oldu. Hastalar oldu. Bizim de bugün buraya geliş sebebimiz, bu yolda vefat eden büyüklerimizi anmak ve burada başlayan yeni bir hayatın, yeni bir Anadolu sevdasının başlangıcının 100. yılında bizler anmak istiyoruz. Bize destek verdiği için sayın büyüklerimize, buradaki Samsun halkına teşekkür ederiz.”
CHP Samsun Milletvekili Murat Çan “Mübadeleyle 1923 öncesinde ve daha sonrasında Samsunumuzun İlkadım şehrine Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu bu topraklara ayak bastığı yere, hepiniz hoş geldiniz. Ben de mübadil hemşehrilerimizi Samsun’da Türkiye’de ekonomimize, kültürümüze, sosyal hayatımıza, katkılarından dolayı şükranlarımız sunuyorum. Hatıraları önünde minnetle eğiliyorum. Bundan sonrada mübadil hemşehrilerimizin yüzyıllar boyunca bu topraklarda huzur, barış ve ülkemizin geleceği için mutluluk içinde yaşayacağımızı söylüyorum" dedi.
CHP Samsun Büyükşehir Belediye Başkan adayı Cevat Öncü “Ben de 1909 yılında Kavala’da doğmuş ve mübadelede Gülcemal vapuruyla Samsun’a çıkmış, daha sonra Çırakman’a yerleşmiş, Çırakmanlı Hacı İsmail Öncü’nün torunu olarak burada çok duygusal anlar yaşıyorum. Gerçekten kaybedilmiş toprakların, aziz hatıraları ve yolda, adeta şehit olurcasına canlarını vermiş, bu şehirde, yaşayarak, bu şehre katkı vermiş, bu şehrin insanı olmuş, bu şehrin ekonomisine katkı vermiş olan, tüm mübadillerin ebediyete intikal etmiş olanlarını saygı ve rahmetle anıyorum. Aramızda olanlara da sağlıklı huzurlu bir ömür diliyorum. Bu organizasyonu gerçekleştiren herkese ayrı ayrı teşekkür ediyorum" diye konuştu.
Konuşmaların ardından Tütün İskelesinden denize karanfillerle donatılmış çelenk bırakıldı. Atatürk’ün çok sevdiği Vardar Ovası şarkısıyla program sonlandırıldı.
